Op 1 januari 2019 werd de fusie tussen Kruishoutem en Zingem bezegeld in de nieuwe gemeente Kruisem. Burgemeester Joop Verzele is als een van de hoofdarchitecten tevreden over het resultaat, al zou hij bij achteraf beschouwd ook een aantal zaken anders aanpakken. We hadden een gesprek om te horen wat andere gemeenten kunnen opsteken van de fusie-ervaring in Kruisem.

Kruishoutem en Zingem telden elk zo’n 8.000 inwoners,  Kruisem heeft er dus 16.000. Welke voordelen ervaar je vanuit die nieuwe schaal?

Ik zie een aantal kleinere financiële voordelen, zoals licenties voor software, maar wat me vooral tevreden stemt is dat onze diensten sterker zijn geworden. Door competenties uit de twee gemeenten samen te brengen, beschikken we over sterkere dienst- en afdelingshoofden. Dat vertaalt zich ook in een sterker managementteam en in onze producten. Ons infoblad bijvoorbeeld is er goed op vooruitgegaan. De voordelen van schaal zijn voelbaar, al meen ik dat we voor een aantal zaken nog te klein zijn.

Is de fusiehonger dan nog niet gestild?

Niet dat we persé een nieuwe fusie aanjagen, maar de druk op de gemeentebesturen blijft toenemen. Fusie is nooit een doel op zich, maar we zijn de burger wel verplicht om toekomstgericht te besturen. Als je voelt dat je vanuit een groter verband de burger beter kunt dienen, dan moet je dat doen. We zien wel wat de toekomst brengt.

Welke nadelen heb je ervaren van de fusie?

Op bepaalde diensten kregen we te maken met (te) grote equipes. Bij aanvang welkom, want er is van alles te reorganiseren, maar op de lange termijn een overaanbod. Gelukkig moesten we hier zelf niet in saneren, maar viel de fusie ook samen met een aantal pensioneringen.

We hebben ook een groot college. Eigenlijk, een voordeel, al is er wel wat meer discussie. Om een voorbeeld te geven: naast de formele schepen voor ruimtelijke ordening, zetelt in het college ook de voormalige schepen ruimtelijke ordening uit de andere gemeente. Als je weet dat onze visies op ruimte toch op een aantal punten verschilden, weet je wat ik bedoel.

De afstemming op dienstenniveau loopt natuurlijk ook niet altijd van een leien dakje, al mogen we zeker niet klagen. Ik denk dat dit onder twee kleine gemeenten minder evident is dan ingeval een fusie met een ‘grotere jongen’, waar gemakkelijker kan teruggevallen worden op de beter uitgebouwde procedures van de grote gemeente.

Wat had je anders gedaan?

We zijn zuinig geweest op externe begeleiding. Eigenlijk moet je in zo’n veranderingstraject sterker durven inzetten op externe expertise. Een fusie moet meer zijn dan een optelsom, je moet samen de lat hoger leggen. Met experten aan boord gaat dat makkelijker en sneller.

Op een aantal punten zou ik ook sneller voor de korte pijn kiezen. Om geen afstand te creëren met de burgers zijn we decentraal blijven werken, vanuit drie locaties. We hebben ook twee containerparken behouden en twee bibliotheken. We gaan dat deze legislatuur ook zo houden, maar ik voel dat een volgend bestuur hier wellicht andere keuzen zal maken.

Kun je daar nog wat dieper op ingaan?

De diensten burgerzaken en sociale zaken, die het meest worden bezocht, hebben we in Huise ondergebracht dat tussen de hoofdkernen ligt van Kruishoutem en Zingem. In Zingem zitten de omgevingsdiensten, in Kruishoutem de vrije tijdsdiensten.

In Zingem en Kruishoutem bieden we ook 3 halve dagen decentrale dienstverlening aan van burgerzaken en van de sociale dienst. We zien evenwel dat een belangrijk deel van de inwoners van Kruishoutem en Zingem spontaan naar Huise trekken. Het aantal afspraken in Kruishoutem en Zingem daalt. In vakanties zullen we daarom enkel nog in Huise dienstverlening aanbieden.

Nabijheid moet dus toch niet als ‘onder de kerktoren’ worden begrepen?

We moeten beseffen dat we meer en meer vanop afstand kunnen regelen. Enkel voor de niet-mobiele mensen stelt fysieke afstand nog een probleem. Maar in die gevallen gaan we aan huis.

Ben je na de ervaringen van Kruisem benieuwd hoe we dit binnen de Idea Group aanpakken? Contacteer Karolien Dezeure voor een vrijblijvend gesprek via karolien.dezeure@mondea.be of 0498 85 61 00